Tín hiệu tích cực từ vận tải biển Nhìn nhận về tình hình vận tải biển thế giới cũng như tại Việt Nam thời gian qua, ông Trịnh Thế Cường - Trưởng phòng Vận tải và Dịch vụ hàng hải (Cục Hàng hải Việt Nam) cho biết, thị trường vận tải biển trên thế giới liên tục đi xuống với tốc độ tăng trưởng 2,7% và chưa có dấu hiệu phục hồi. Chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có tác động làm hàng hóa xuất nhập khẩu trên thế giới giảm, thị trường dư thừa một số lượng tàu lớn không có hàng để vận tải, làm cho đội tàu trong nước càng khó khăn khi phải cạnh tranh giành nguồn hàng. Mặt khác, giá xăng dầu tăng giảm bất thường cũng ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp vận tải. Tuy nhiên trước những thách thức đó, đội tàu Việt Nam không ngừng nỗ lực và có bước chuyển mình ấn tượng. Cụ thể, năm 2019 tổng sản lượng vận tải do đội tàu biển Việt Nam thực hiện ước đạt 154,6 triệu tấn, tăng 8% so với năm 2018. Đội tàu mang cờ quốc tịch Việt Nam hiện đã đảm nhận được gần 100% lượng hàng vận tải nội địa bằng đường biển, trừ một số tàu chuyên dụng như LPG, xi măng rời… Hàng hóa vận chuyển nội địa chủ yếu là các mặt hàng gia dụng, lương thực, than, vật liệu xây dựng, thiết bị máy móc, container, xăng dầu, hàng hóa tổng hợp... Đối với vận tải biển quốc tế, đội tàu container Việt Nam hoạt động chủ yếu trên các tuyến vận tải ngắn Đông Nam Á và Đông Bắc Á, một số tàu hàng rời đã vận tải hàng hóa trên các tuyến châu Âu. Theo số liệu thống kê của Diễn đàn Thương mại và Phát triển Liên hiệp quốc (UNCTAD), đội tàu Việt Nam đứng thứ 4 trong khu vực ASEAN (sau Singapore, Indonesia, Malaysia) và thứ 29 trên thế giới. Tính đến nay, đội tàu biển Việt Nam có 1.507 tàu (trong đó tàu vận tải hàng hóa là 1.047 tàu), với tổng dung tích 4,65 triệu GT và tổng trọng tải khoảng 7,55 triệu DWT. Độ tuổi bình quân của đội tàu Việt Nam là 16,3 tuổi, trẻ hơn 4,5 tuổi so với thế giới (theo số liệu của UNCTAD, tuổi tàu bình quân của thế giới là 20,8 tuổi). Đồng thời, cơ cấu đội tàu biển Việt Nam trong thời gian qua đã có bước cải thiện đáng kể, phát triển theo hướng chuyên dụng hóa, đáp ứng được nhu cầu vận tải hàng hóa trong nước. Theo đó, đội tàu container Việt Nam tăng trưởng khá tốt, số lượng tàu tăng từ 19 tàu trong năm 2013 lên 39 tàu trong năm 2019. “Tuy vậy, đội tàu cũng chỉ đáp ứng được nhu cầu vận tải nội địa và vận tải hàng feeder tại một số nước trong khu vực, chưa tăng được thị phần vận tải hàng hóa xuất nhập khẩu. Đội tàu dầu, khí hóa lỏng tăng 5,6% so với năm 2018”, ông Trịnh Thế Cường nhìn nhận. Cảng biển vươn tới những tầm cao Theo ông Nguyễn Đình Việt - Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam, năm 2019 sản lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng biển Việt Nam ước đạt 654,6 triệu tấn (không bao gồm sản lượng hàng hóa quá cảnh không bốc dỡ), tăng 14% so với năm 2018. Khối lượng hàng container thông qua cảng biển năm 2019 ước đạt 19,35 triệu TEUs, tăng 6% so với năm 2018. Hành khách thông qua cảng đạt 7,5 triệu hành khách, tăng 22% so với năm 2018. “Lượng hàng hóa, hành khách thông qua cảng biển tăng trưởng ở mức cao đều qua các năm đã góp phần giảm tải cho đường bộ, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, hỗ trợ doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng hải, đồng thời góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các địa phương”, Phó Cục trưởng Nguyễn Đình Việt đánh giá. Để có kết quả này, thời gian qua hệ thống cảng biển Việt Nam đã được đầu tư đồng bộ về cơ sở hạ tầng như: cầu bến, phao neo, trang thiết bị bốc dỡ hàng hóa, đồng thời phát triển cơ bản hoàn chỉnh, đầy đủ chức năng, quy mô và được phân bố trải rộng theo vùng miền, tận dụng tối đa được điều kiện tự nhiên, đáp ứng được yêu cầu vận chuyển hàng hóa vận tải bằng đường biển, phục vụ tích cực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội vùng ven biển và cả nước, tạo động lực thu hút, thúc đẩy các ngành kinh tế, công nghiệp liên quan cùng phát triển. Hầu hết các cảng biển hiện do các doanh nghiệp nhà nước, các thành phần kinh tế khác sở hữu và trực tiếp tổ chức khai thác; có 4 bến cảng được đầu tư bằng nguồn ngân sách nhà nước và giao Cục Hàng hải Việt Nam làm đại diện cơ quan nhà nước ký hợp đồng cho thuê khai thác gồm: bến cảng Cái Lân (cầu 5,6,7), bến cảng container ODA Cái Mép, bến cảng tổng hợp quốc tế Thị Vải và bến cảng An Thới - Kiên Giang Tại Hội nghị Triển khai kế hoạch nhiệm vụ năm 2020 của Cục Hàng hải Việt Nam, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công nhấn mạnh, “điểm sáng” của hàng hải phải kể đến là lĩnh vực cảng biển với mức tăng trưởng tới 14% so với năm 2018. Trong đó, các bến phao neo đóng góp quan trọng trong việc tiếp nhận tàu hàng. Lĩnh vực vận tải biển cũng thoát cảnh “tăng trưởng âm” của giai đoạn 2014 - 2015, đạt mức tăng 8% trong năm 2019. Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Công, năm nay lượng hành khách vận tải bằng đường biển tăng tới 22% so với năm trước, điều này chứng minh ngành Hàng hải đã thực hiện tốt chủ trương chuyển đổi loại hình vận tải đường bộ sang các hình thức khác rẻ hơn (vận tải thủy), góp phần kéo giảm TNGT và đảm bảo kết cấu hạ tầng. Thời gian tới, Thứ trưởng đề nghị Cục Hàng hải Việt Nam phải đặc biệt quan tâm đến việc quy hoạch cảng biển đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. “Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ dẫn đến xu hướng không còn các cơ sở sản xuất hàng hóa để xuất khẩu từ quốc gia/khu vực này sang quốc gia/khu vực khác mà việc sản xuất sẽ tiến hành tại nơi, tại chỗ. Việc vận chuyển nguyên liệu có thể sẽ bị tác động, nhu cầu về vận tải, bốc xếp hàng hóa xuất nhập khẩu sẽ khác đi. Đây sẽ là thách thức lớn đối với quy hoạch cảng biển trong giai đoạn mới”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
THÙY DƯƠNG
Không vì áp lực thông quan hàng hóa mà lơ là dịch bệnh Ngày 15-2, Bộ Công Thương đã có công văn gửi các tỉnh biên giới phía Bắc liên quan đến việc xuất nhập khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp. Theo đó, Bộ Công Thương đề nghị UBND các tỉnh cho phép thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu và vận chuyển hàng hóa theo quy định qua các cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính và cửa khẩu phụ Tân Thanh, Cốc Nam (tỉnh Lạng Sơn), lối mở Km3+4, phường Hải Yên, TP. Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh) trên cơ sở áp dụng nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 trong hoạt động xuất nhập khẩu và vận chuyển hàng hóa qua biên giới theo hướng dẫn của Bộ Y tế tại công văn số 568/BYT-DP ngày 9-2-2020. Với các cửa khẩu biên giới nêu tại khoản 1, nếu phía Trung Quốc cũng thống nhất mở thì trao đổi, làm việc với chính quyền địa phương biên giới phía Trung Quốc để thống nhất quy trình kiểm soát, phòng chống dịch bệnh đối với người và phương tiệnvận tải trực tiếp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa qua biên giới theo hướng dẫn trên của Bộ Y tế. Bộ Công Thương lưu ý, trong quá trình thực hiện, cần đặt ưu tiên cao nhất cho công tác phòng, chống dịch bệnh, bảo đảm an toàn cho nhân dân và người lao động; không vì sức ép giải tỏa ùn tắc hàng hóa mà coi nhẹ các biện pháp phòng chống dịch. Bộ Công Thương cũng đề nghị các tỉnh tiếp tục phối hợp cùng Bộ Công Thương trong việc khuyến nghị các tỉnh, các chủ hàng điều tiết nhịp độ đưa hàng lên biên giới. Nếu có phát sinh vướng mắc, đề nghị các địa phương trao đổi kịp thời với Bộ Công Thương và Bộ Y tế để được hướng dẫn và thống nhất phương án xử lý phù hợp. Trước đó, trong các ngày 11-2 và 13-2, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Nam Ninh và Côn Minh (Trung Quốc) thông báo, chính quyền các tỉnh Quảng Tây và Vân Nam (Trung Quốc) đã đồng ý về chủ trương việc khôi phục lại từng phần hoạt động thương mại hàng hóa tại biên giới, đồng thời giao các cấp chính quyền địa phương thống nhất với chính quyền địa phương giáp biên phía Việt Nam về thời gian và phương thức thực hiện trên cơ sở bảo đảm thực thi nghiêm túc và hiệu quả các biện pháp phòng chống dịch COVID-19. Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc từ Tết Nguyên đán đến nay rất chậm. Tuy nhiên, các Bộ, ngành vẫn rất thận trọng trong việc vừa đảm bảo thông quan hàng hóa, vừa kiểm soát để dịch bệnh không lây lan.
Ảnh minh họa. Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản tuyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam về việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không. Theo đó, Công ty FedEx Express đã có Thư đề nghị ngày 12/2 gửi Văn phòng Chính phủ đề nghị cho đội bay (công dân của Hoa Kỳ, không lưu trú tại Trung Quốc đại lục) được tiếp cận khu vực nghỉ ngơi trong hoặc ngoài sân bay khi tàu dừng đỗ tại các sân bay của Việt Nam. Trong đó, doanh nghiệp này đề xuất một trong các giải pháp sau để bắt đầu lại các chuyến bay chuyên chở hàng hóa, bao gồm: Loại trừ đội bay (2-3 người) khỏi các hạn chế hiện tại; Cho phép các đội bay đi qua khu nhập cảnh để vào một khách sạn được chỉ định để nghỉ ngơi; Cho phép các đội bay được rời tàu bay và nghỉ ngơi tại một cơ sở của FedEx tại khu vực riêng trong sân đỗ (trên xe buýt hoặc phương tiện khác). Về việc này, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam giao các Bộ: Giao thông vận tải, Y tế phối hợp với các cơ quan liên quan, khẩn trương có biện pháp giải quyết ngay các kiến nghị của Công ty FexEd tại Thư trên, bảo đảm công tác phòng chống dịch không làm gián đoạn, ảnh hưởng tới hoạt động chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 808/VPCP-KTTH ngày 05/01/2020 về hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa qua biên giới.
Hạ An
Ngừng thông quan vì dịch Corona, doanh nghiệp logistic hỗ trợ dữ trữ hàng nông sản. Sự hưởng ứng của các doanh nghiệp logistics đã phần nào giúp các doanh nghiệp kinh doanh nông sản và bà con nông dân giảm bớt khó khăn, thiệt hại. Trước tình hình dịch nCoV vẫn đang diễn biến rất phức tạp, các cấp, các ngành, địa phương, doanh nghiệp đang vào cuộc quyết liệt để phòng chống dịch và giảm thiệt hại do dịch gây ra. Trong đó, các doanh nghiệp phân phối, trung tâm thương mại, siêu thị cũng đã và đang tham gia tích cực trong việc thu mua nông sản cho nông dân để đẩy mạnh tiêu thụ trong nước. Ngày 5/2/2020, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đã ký văn bản số 709/BCT-XNK đề nghị Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam khuyến nghị các hội viên, doanh nghiệp logistics cùng chung tay góp sức, có biện pháp hỗ trợ như giảm chi phí lưu kho lưu bãi, giảm phí vận chuyển, bốc xếp hàng hóa để các doanh nghiệp phân phối, trung tâm thương mại, siêu thị có thể tăng cường thu mua nông sản cho nông dân. Chiều 6/2/2020, tại phiên họp thứ 6 của Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và Tạo thuận lợi thương mại (Ủy ban 1899) do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Chủ tịch Ủy ban chủ trì, ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cho biết đã nhận được văn bản của Bộ Công Thương và đã thống nhất sẽ vận động các doanh nghiệp hội viên giảm 10-20% phí lưu kho lưu bãi, đặc biệt là kho lạnh, để hỗ trợ cho các trung tâm thương mại, hệ thống siêu thị thu mua nông sản cho nông dân. Ông Lê Duy Hiệp cho biết: "Đây là một hành động thiết thực của các doanh nghiệp logistics để ủng hộ các nỗ lực của Chính phủ và toàn dân trong công tác phòng chống dịch. Chúng tôi hy vọng qua đây sẽ tiếp tục tạo nên sự kết nối chặt chẽ giữa các doanh nghiệp logistics với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong nước, cùng hỗ trợ nhau và hỗ trợ nông dân để giảm thiệt hại do dịch gây ra". Đề xuất của hiệp hội đã được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ hoan nghênh và ghi nhận đóng góp của doanh nghiệp logistics trong phát triển kinh tế. Những năm vừa qua, tốc độ phát triển của ngành dịch vụ logistics tại Việt Nam đạt khoảng 14-15%, đạt quy mô thị trường khoảng 40-42 tỷ USD.
Thành Công
Minh Thư
Xuất khẩu hàng hóa giảm mạnh vì dịch bệnh corona Theo đánh giá của Bộ Công Thương, kim ngạch XNK trong tháng 1 giảm so với tháng 12/2019 và giảm so với cùng kỳ năm ngoái do có kỳ nghỉ Dương lịch và Nguyên đán đều rơi vào tháng này. Số ngày làm việc thực tế của tháng 1 chỉ là 17 ngày, thấp hơn so với 22 ngày làm việc của tháng 12/2019 và tháng 1/2019. Cán cân thương mại tháng 1 quay trở lại nhập siêu. Tuy nhiên mức nhập siêu không lớn. Diễn biến này phù hợp với xu hướng các doanh nghiệp đã hoàn tất các đơn hàng XK trước và sau Tết cần một thời gian để các doanh nghiệp quay trở lại đạt năng suất cao, ổn định lực lược lao động. Điểm đáng chú ý trong XK hàng hóa, điển hình là XK nông, thủy sản giảm là do tác động từ dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây gián đoạn giao thương Việt-Trung. Đại diện Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho hay: Dịch bệnh này ngay lập tức tác động mạnh đến giá nhiều loại nông sản, cụ thể là trái cây. Đơn cử như sầu riêng, trước Tết giá đạt 70.000 đồng/kg, nay chỉ còn 40.000 đồng/kg; thanh long chỉ còn 3.000-4.000 đồng/kg, cá biệt có nơi giá dưa hấu chỉ còn 1.000 đồng/kg. Có thể nói, nhóm doanh nghiệp XK trái cây đi Trung Quốc đã bị tê liệt do ảnh hưởng của dịch cúm Vũ Hán. Các thương lái đặt mua ở vựa để XK sang Trung Quốc phục vụ Rằm tháng Giêng đã đặt cọc cũng bỏ luôn do giá xuống quá thấp. Về tình hình XNK thời gian tới, Bộ Công Thương đánh giá: Các biện pháp quyết liệt để chống dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona của Trung Quốc như cách ly cả một thành phố, hạn chế đi lại, hạn chế xuất nhập cảnh, hạn chế tụ tập đông người, ngừng XK các vật tư quan trọng cho nhu cầu chống dịch đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến rất nhiều lĩnh vực kinh tế như giao thông vận tải (nặng nhất là vận tải hàng không, sau đó là vận tải đường bộ và đường sắt qua biên giới), du lịch, bán lẻ, thị trường chứng khoán, chuyển phát nhanh, logistics... Đáng chú ý, hoạt động XNK không tránh khỏi ảnh hưởng tiêu cực trong ngắn hạn và trung hạn (có thể từ 6-8 tháng) bởi nhu cầu tiêu thụ giảm. Cụ thể, chuỗi Starbucks Trung Quốc đóng cửa hàng nghìn cửa hàng, ảnh hưởng tiêu thụ cà phê; chuỗi McDonald đóng cửa hàng trăm cửa hàng, ảnh hưởng tiêu thụ cá phi lê; các nhà hàng, chuỗi ẩm thực vắng khách dẫn đến giảm nhu cầu đối với thủy sản... Bên cạnh đó, chợ biên giới mở chậm hơn thường lệ, trước mắt là đóng đến ngày 8/2 khiến trao đổi cư dân bị gián đoạn trong khi đây vẫn là hình thức trao đổi quan trọng đối với một số nông sản của Việt Nam, nhất là trái cây. Ngoài ra, khách mua Trung Quốc không sang được Việt Nam như thường lệ nên không có đơn hàng mới mặc dù một số chủng loại trái cây đã vào vụ. Đàm phán mở cửa chính thức thị trường nông sản (như sầu riêng, chanh leo) do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) phụ trách nhiều khả năng bị đình trệ do các đoàn chức năng của Trung Quốc không sang được Việt Nam. Phạm vi ảnh hưởng của dịch và biện pháp chống dịch tới hoạt động XNK là tương đối rộng nhưng thương mại biên giới sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất. Để giảm thiểu thiệt hại XK hàng hóa trong thời kỳ dịch corona, có ý kiến cho rằng phải thoát khỏi sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc bằng cách mở rộng sang nhiều thị trường khác, nhưng phải nâng cao được chất lượng hàng hóa, nhất là hàng nông sản. Thứ hai, doanh nghiệp không nên trông đợi nhiều vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Vì sự hỗ trợ có thể chỉ là tạm thời như khoanh vốn, giảm thuế, mở kênh phân phối… phải tìm giải pháp cho sự phát triển lâu dài, bền vững. Muốn làm được điều này, về dài hạn phải làm căn cơ hơn như đa dạng hóa thị trường, xây dựng chuỗi giá trị từ nơi sản xuất đến tiêu thụ cuối cùng, chuyển sản xuất manh mún sang quy mô lớn… Để ứng phó với dịch corona, đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa hơn so với tháng đầu tiên, Bộ Công Thương đề nghị các doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc hoạt động XK sang thị trường Trung Quốc theo thông lệ quốc tế, nâng cao chất lượng, triển khai tốt các quy định về truy xuất nguồn gốc, kê khai vùng trồng, cơ sở đóng gói cũng như các yêu cầu liên quan nhằm đáp ứng quy định, tiêu chuẩn đã thỏa thuận với nước nhập khẩu, tránh phát sinh rủi ro và giảm thiểu thiệt hại trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp kinh doanh nông sản cần lường trước tình huống doanh nghiệp Trung Quốc không thể nhận hàng để có giải pháp thay đổi phương thức giao hàng, chuyển hướng XK hoặc tiêu thụ trong nước hoặc đưa vào chế biến, trữ lạnh cho phù hợp”, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh lưu ý.
Nguyễn Hưng
Thời gian tới XK hàng hóa Việt Nam được dự báo tiếp tục đối diện không ít khó khăn, nếu kéo dài sẽ gây lo ngại cho mục tiêu XK 300 tỷ USD đặt ra trong năm 2020. Ảnh: T.Bình. Tất cả nhóm hàng đều giảm Theo số liệu mới nhất từ Bộ Công Thương: Tổng kim ngạch XNK hàng hóa của Việt Nam trong tháng đầu tiên của năm 2020 ước đạt 38,1 tỷ USD, giảm 12,9% so với cùng kỳ năm trước; trong đó XK ước đạt 19 tỷ USD, giảm 14,3% so với cùng kỳ năm 2019. Nếu xét về nhóm hàng, điểm dễ nhận thấy là giá trị XK tất cả các nhóm hàng đều theo chiều đi xuống. Cụ thể, giá trị XK nhóm nông, lâm, thuỷ sản ước đạt 1,85 tỷ USD, giảm tới 18,8% so với cùng kỳ năm 2019, chiếm 9,7% tổng kim ngạch XK. Trong nhóm này, ngoại trừ sắn và các sản phẩm từ sắn, các mặt hàng khác đều có kim ngạch giảm so với cùng kỳ năm trước. Tương tự, kim ngạch XK nhóm nhiên liệu và khoáng sản ước đạt gần 0,294 tỷ USD, giảm tới 36,3% so với cùng kỳ năm 2019. Với nhóm hàng công nghiệp chế biến, tình hình cũng không khả quan hơn khi kim ngạch XK tháng 1 ước đạt 15,88 tỷ USD, giảm 13,8% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 83,6% tổng kim ngạch XK. Bộ Công Thương đánh giá: Kim ngạch XNK trong tháng 1 giảm so với tháng 12/2019 và giảm so với cùng kỳ năm 2019 do có kỳ nghỉ Dương lịch và Nguyên đán đều rơi vào tháng này. Số ngày làm việc thực tế của tháng 1 chỉ là 17 ngày, thấp hơn so với 22 ngày làm việc của tháng 12/2019 và tháng 1/2019. Cán cân thương mại tháng 1 quay trở lại nhập siêu, tuy nhiên mức nhập siêu không lớn. Diễn biến này phù hợp với xu hướng các DN đã hoàn tất các đơn hàng XK trước và sau Tết cần một thời gian để các DN quay trở lại đạt năng suất cao, ổn định lực lược lao động. Chất chồng khó khăn Trong những ngày đầu năm nay, điểm đáng chú ý nhất trong “bức tranh” XK hàng hóa, điển hình là XK nông, thủy sản là tác động từ dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây gián đoạn giao thương Việt-Trung. Chia sẻ rõ hơn về điều này, ông Nguyễn Đình Tùng, đại diện Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho hay: Dịch bệnh này ngay lập tức tác động mạnh đến giá nhiều loại nông sản, cụ thể là trái cây. Đơn cử như sầu riêng, trước Tết giá đạt 70.000 đồng/kg, nay chỉ còn 40.000 đồng/kg; thanh long chỉ còn 3.000 - 4.000 đồng/kg, cá biệt có nơi giá dưa hấu chỉ còn 1.000 đồng/kg. Có thể nói, nhóm DN XK trái cây đi Trung Quốc đã bị tê liệt do ảnh hưởng của dịch cúm Vũ Hán. Các thương lái đặt mua ở vựa để XK sang Trung Quốc phục vụ Rằm tháng Giêng đã đặt cọc cũng bỏ luôn do giá xuống quá thấp. Về tình hình XNK thời gian tới, Bộ Công Thương đánh giá: Các biện pháp quyết liệt để chống dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona của Trung Quốc như cách ly cả một thành phố, hạn chế đi lại, hạn chế xuất nhập cảnh, hạn chế tụ tập đông người, ngừng XK các vật tư quan trọng cho nhu cầu chống dịch đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến rất nhiều lĩnh vực kinh tế như giao thông vận tải (nặng nhất là vận tải hàng không, sau đó là vận tải đường bộ và đường sắt qua biên giới), du lịch, bán lẻ, thị trường chứng khoán, chuyển phát nhanh, logistics... Đáng chú ý, hoạt động XNK không tránh khỏi ảnh hưởng tiêu cực trong ngắn hạn và trung hạn (có thể từ 6-8 tháng) bởi nhu cầu tiêu thụ giảm. Cụ thể, chuỗi Starbucks Trung Quốc đóng cửa hàng nghìn cửa hàng, ảnh hưởng tiêu thụ cà phê; chuỗi McDonald đóng cửa hàng trăm cửa hàng, ảnh hưởng tiêu thụ cá phi lê; các nhà hàng, chuỗi ẩm thực vắng khách dẫn đến giảm nhu cầu đối với thủy sản... Bên cạnh đó, chợ biên giới mở chậm hơn thường lệ, trước mắt là đóng đến ngày 8/2/2020 khiến trao đổi cư dân bị gián đoạn trong khi đây vẫn là hình thức trao đổi quan trọng đối với một số nông sản của Việt Nam, nhất là trái cây. “Ngoài ra, khách mua Trung Quốc không sang được Việt Nam như thường lệ nên không có đơn hàng mới mặc dù một số chủng loại trái cây đã vào vụ. Đàm phán mở cửa chính thức thị trường nông sản (như sầu riêng, chanh leo) do Bộ NN&PTNT phụ trách nhiều khả năng bị đình trệ do các đoàn chức năng của Trung Quốc không sang được Việt Nam. Phạm vi ảnh hưởng của dịch và biện pháp chống dịch tới hoạt động XNK là tương đối rộng nhưng thương mại biên giới sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh nhận định. Đa dạng hóa thị trường Xoáy sâu phân tích câu chuyện tháo gỡ khó khăn cho XK, đặt biệt là hàng nông, thủy sản trong bối cảnh dịch viêm đường hô hấp cấp do virus corona chưa biết khi nào mới được khống chế, TS Đặng Kim Sơn, nguyên Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Bộ NN&PTNT) cho rằng: Vấn đề lo lắng nhất của nông sản của Việt Nam và người nông dân vẫn là thị trường. “Chúng ta không thể trông đợi nhiều vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Sự hỗ trợ có thể chỉ là tạm thời như khoanh vốn, giảm thuế, mở kênh phân phối… Về dài hạn phải làm căn cơ hơn như đa dạng hóa thị trường, xây dựng chuỗi giá trị từ nơi sản xuất đến tiêu thụ cuối cùng, chuyển sản xuất manh mún sang quy mô lớn… Tất cả đều là những vấn đề đã được nhắc đến rất nhiều mà chưa làm được. Đó chính là vấn đề căn cơ về thương mại”, TS Đặng Kim Sơn nhấn mạnh. Ở góc độ ngành hàng, ông Tùng cũng bày tỏ quan điểm: “Dịch bệnh do virus corona không biết bao giờ mới chấm dứt, Hiệp hội Rau quả Việt Nam kiến nghị Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương tiếp tục hỗ trợ, đẩy mạnh XK nông sản vào các thị trường khác; quy hoạch vùng trồng, làm tốt công tác bảo quản; riêng Bộ Công Thương hỗ trợ tiền điện cho những đơn vị tham gia bảo quản trái cây để vượt qua khó khăn trong giai đoạn này”. Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ theo dõi sát sao diễn biến tình hình dịch bệnh do virus corona và có thông báo, khuyến cáo đến các địa phương, DN khi có những diễn biến mới của bệnh dịch có khả năng ảnh hưởng đến hoạt động XNK, từ đó có giải pháp thay đổi phương thức giao hàng, chuyển hướng XK hoặc tiêu thụ trong nước cho phù hợp. “Bộ Công Thương đề nghị các DN thực hiện nghiêm túc hoạt động XK sang thị trường Trung Quốc theo thông lệ quốc tế, nâng cao chất lượng, triển khai tốt các quy định về truy xuất nguồn gốc, kê khai vùng trồng, cơ sở đóng gói cũng như các yêu cầu liên quan nhằm đáp ứng quy định, tiêu chuẩn đã thỏa thuận với nước NK, tránh phát sinh rủi ro và giảm thiểu thiệt hại trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, các DN Việt Nam, đặc biệt là DN kinh doanh nông sản cần lường trước tình huống DN Trung Quốc không thể nhận hàng để có giải pháp thay đổi phương thức giao hàng, chuyển hướng XK hoặc tiêu thụ trong nước hoặc đưa vào chế biến, trữ lạnh cho phù hợp”, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh lưu ý thêm. Theo Bộ Công Thương: Trong tháng 1/2020, có 6 mặt hàng XK đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD. Trong các nhóm hàng XK chủ lực, chỉ nhóm hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, gỗ và sản phẩm gỗ đạt được sự tăng trưởng về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2019 với kết quả lần lượt tăng 5,6% và 1,4%. Mỹ là thị trường XK lớn nhất của Việt Nam trong tháng 1/2020 với kim ngạch đạt 4,8 tỷ USD, giảm 7,6% so với cùng kỳ năm trước; Trung Quốc đạt 3,7 tỷ USD, tăng 32,8%; thị trường EU đạt 2,6 tỷ USD, giảm 30,8%; ASEAN đạt 1,6 tỷ USD, giảm 34,8%; Nhật Bản đạt 1,6 tỷ USD, giảm 15,8%; Hàn Quốc đạt 1,3 tỷ USD, giảm 29,3%. Tháng 1/2020 ước nhập siêu 100 triệu USD, bằng 0,5% kim ngạch XK. Trong đó: Khu vực DN trong nước nhập siêu 2,4 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 2,3 tỷ USD.
Đức Quang
Tàu vận chuyển container hàng hóa tại cảng Yangshan ở Thượng Hải. Ảnh: CNN Theo Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển, khoảng 80% khối lượng hàng hóa giao dịch trên thế giới được vận chuyển qua đường biển. Trung Quốc có tới 7 trong tổng số 10 cảng biển bận rộn nhất trên thế giới. Hai quốc gia lân cận là Singapore và Hàn Quốc, mỗi nước đều có một cảng biển quy mô. Mọi mặt hàng tiêu dùng, từ ô tô cho tới thực phẩm đều được vận chuyển bằng đường biển và sự gián đoạn đối với ngành này có thể tác động trên phạm vi ngoài Trung Quốc. Ở thời điểm hiện tại, để hạn chế lây lan virus Corona, Trung Quốc đã ra quyết định tạm đóng cửa nhiều nhà máy và để người lao động ở nhà. Công ty Hyundai đã ngừng hoạt động các nhà máy tại Hàn Quốc do chưa nhận được phụ tùng từ Trung Quốc. Nhà phân tích Peter Sand tại Hiệp hội Vận tải biển Quốc tế BIMCO nhận định với kênh CNN (Mỹ): “Đóng cửa trung tâm sản xuất của thế giới sẽ gây ảnh hưởng tới vận tải biển bởi nó đóng vai trò điều phối chuỗi cung ứng toàn cầu và nội địa Trung Quốc. Điều này còn tác động tới nhiều ngành và hạn chế nhu cầu đối với vận tải hàng hóa container”. Dịch viêm đường hô hấp cấp do virus Corona mới càng kéo dài thì tác động đối với vận tải hàng hóa trên toàn thế giới sẽ càng mạnh. Tết Nguyên đán được coi là “mùa thấp điểm” đối với vận tải biển nhưng việc nhiều nhà máy Trung Quốc tiếp tục dừng hoạt động do dịch bệnh khiến các công ty vận tải phải điều chỉnh hoạt động. Những công ty vận tải biển lớn như Maersk, MSC Mediterranean Shipping, Hapag-Lloyd và CMA-CGM đều cho biết họ đã giảm số lượng tàu biển có hải trình kết nối với Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Ấn Độ, Canada, Mỹ và Tây Phi. Công ty logistic Freightos (Hong Kong) thậm chí còn cảnh báo khách hàng chuẩn bị tinh thần về khả năng hàng hóa từ Trung Quốc sẽ đến chậm và họ nên cân nhắc chuyển sang vận tải hàng không hoặc chọn hàng hóa từ quốc gia khác. Freightos còn nhấn mạnh rằng hàng hóa tồn đọng sau Tết Nguyên đán sẽ tồi tệ hơn. Tổng thư ký của Văn phòng Vận tải biển Quốc tế (ICS) Guy Platten cho biết quyết định phong tỏa, cách ly một số thành phố đồng nghĩa với việc tàu biển không thể cập cảng Trung Quốc do quá trình bốc dỡ và xếp hàng hóa diễn ra với tiến độ chậm. Nhiều tàu biển khác lại “mắc kẹt” trong cảng, chờ đợi người lao động để hoàn thành thi công và sửa chữa. Một số tàu biển lại rơi vào tình trạng “lềnh bềnh trong vùng cách ly” bởi các quốc gia như Australia và Singapore muốn đảm bảo tàu từng cập cảng Trung Quốc khi đến những nước này phải được xác nhận không mang virus Corona mới. Ông Guy Platten cho biết đã nhận thông tin về nhóm thủy thủ thiếu thực phẩm vì tàu của họ đã không được cập cảng trong thời gian dài. Các thành viên của BIMCO bao gồm 1.9000 chủ sở hữu tàu, nhà vận hành, quản lý, môi giới và đại lý đã thông báo về tình trạng giảm nhu cầu mua từ Trung Quốc đối với hàng hóa thường chở bằng đường biển như than đá, dầu thô, quặng sắt. Điều này đã được phản ánh qua việc giá dầu thô giảm trong thời gian gần đây. Không chỉ có vận tải biển bị ảnh hưởng. Bộ phận vận tải hàng không IAG Cargo của công ty mẹ hãng hàng không British Airways là IAG vào ngày 3/2 đã hủy mọi dịch vụ hai chiều đối với Trung Quốc đại lục ít nhất là đến hết tháng. Tập đoàn logistic DHL (Đức) cũng thông báo về “gián đoạn đối với vận chuyển hàng hóa quốc tế và nội địa qua đường hàng không, đường sắt, đường bộ”. DHL cho biết việc phong tỏa đã gây “tác động lớn đến chuỗi cung ứng và sản xuất công nghiệp” đối với các ngành ô tô, dược phẩm, sản xuất công nghệ cao. DHL đã ngưng hoạt động vận chuyển ở tỉnh Hồ Bắc, tâm điểm dịch bệnh. Tuy nhiên, DHL cho biết chưa có thêm ý định thay đổi nào với hoạt động của công ty. Trong khi đó, UPS và FedEx Express cho biết tiếp tục hoạt động vận tải hàng không 2 chiều đối với Trung Quốc. Dịch bệnh hiện nay đã khiến trên 560 người thiệt mạng và 28.000 ca nhiễm, chủ yếu ở Trung Quốc đại lục. Dịch bệnh này còn lây lan ra 25 quốc gia và vùng lãnh thổ, khiến 2 người thiệt mạng và 250 ca nhiễm. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ban bố tình trạng khẩn cấp y tế công cộng toàn cầu (PHEIC) đối với dịch viêm đường hô hấp cấp do virus Corona mới gây ra.
Hà Linh/Báo Tin tức
Vận tải hàng hóa bằng đường biển ra đời khá sớm so với các phương thức vận tải khác (sau vận tải đường sông) Ngay từ thế kỷ 5 trước công nguyên, những quốc gia cổ đại như Ai Cập, Trung Quốc, Nhật Bản…đã biết lợi dụng biển làm các tuyển đường gao thông để giao lưu các vùng, các miền, các quốc gia với nhau trên thế giới. Ngày nay, với sự tiến bộ của khoa học công nghệ, vận tải đường biển trở thành ngành vận tải biển hiện đại trong hệ thống vận tải quốc tế, chiếm mộ nhân tố quan trọng trong hoạt động xuất nhập khẩu. Ưu điểm của hình thức vận tải đường biển + Vận tải bằng đường biển có thể phục vụ chuyên chở tất cả các loại hàng hóa. + Các tuyến đường vận tải đường biển đa số là tự nhiên. + Năng lực chuyên chở của vận tải biển rất lớn. + Vận chuyển đường biển không bị hạn chế như các công cụ của các phương thức vận tải khác. + Chi phí xây dựng, cải tạo, bảo dưỡng thấp do giao thông tự nhiên + Khả năng chuyên chở hàng hóa của các phương tiện lớn, chở được nhiều loại hàng hóa khác nhau với số lượng tương đối lớn. + Khả năng sử dụng để vận chuyển các container chuyên dụng khá cao + Cước phí vận chuyển thấp hơn so với các loại phương tiện vận tải khác, phù hợp với vận chuyển hàng với số lượng lớn. Quy trình vận chuyển hàng hóa bằng đường biển Bước 1: Các đơn vị vận chuyển bên nước ngoài lấy hàng từ xưởng của người xuất khẩu mang ra đến cảng gửi hàng. Trong quá trình này sẽ tiến hành vận chuyển hàng hóa, bằng xe tải, bằng đầu kéo container hoặc bằng xe lửa sao cho tiết kiệm về chi phí và thời gian nhất. Bước 2: Các đơn vị vận chuyển tiến hành khai hải quan, thông quan hàng hóa, kiểm tra thực tế hàng hóa nếu có yêu cầu từ phía hải quan, lập bộ chứng từ chứng nhận xuất xứ. Tại bước này các đơn vị vận chuyển sẽ tiến thành khai báo hải quan điện tử, thực hiện các dịch vụ thông quan. Chuẩn bị chứng từ chứng nhận xuất xứ, xin giấy phép lưu hành tự do của nước xuất khẩu. Bước 3: Các đơn vị vận chuyển tiến hành đặt lịch tàu đối với hàng vận chuyển đường biển, đặt lịch, chỗ máy báy với hàng đi hàng không. Lịch tàu sẽ được các đơn vị vận chuyển thông báo và xác nhận với quý khách hàng sao cho gần với ngày sẵn sàng nhất, thời gian vận chuyển phù hợp để khách hàng cân đối về chi phí và thời gian Bước 4: Xuất vận đơn (B/L) để làm giấy chứng nhận sở hữu hàng. Làm điện giao hàng ( telex release). Các đơn vị vận chuyển sẽ xuất cho khách hàng một vận đơn thông thường gổm 3 bản gốc và 3 bản coppy để làm chứng từ sở hữu hàng hóa. Bước 5: Khi hàng đến cảng nhập khẩu (Port of delivery), các đơn vị vận chuyển tiến hành làm thủ tục hải quan, thông quan, kiểm hóa hàng hóa nếu có giúp khách hàng. Tại đây đơn vị vận chuyển sẽ tiến hành nhận chứng từ từ phía người nhập khẩu, nên tờ khai và kế hoạch làm hàng hải quan Bước 6: Các đơn vị vận chuyển vận chuyển nội địa, giao hàng từ càng biển tới tận xưởng, kho cho người nhận tại Việt Nam. Sau khi làm xong thủ tục hải quan. Các đơn vị vận chuyển sẽ tiến hành đưa hàng từ cảng biển về đến công ty quý khách bằng xe tải hoặc đầu kéo container. Bước 7: Giáo hàng và nhận hàng: Nhân viên giao nhận của công ty giao nhận vận tiếp vận sẽ đến cảng hoặc đại lý hãng tàu để đóng phí chứng từ, phí hàng lẻ để nhận lệnh giao hàng (D/O). Sau đó nhận viên giao nhận tiếp vận sẽ mang D/O, commercial Invoice và Packing list đến văn phòng cảng ký nhận D/O để tìm vị trí để hàng, tại đây ta phải lưu lại một bản D/O.
vận chuyển hàng không Vận chuyển hàng không Ngành hàng không là một trong số những phương tiện góp công lớn nhất đến tốc độ vận chuyển hàng hóa bưu phẩm, điện từ trong chuyển phát nhanh. Just in time mang đến giải pháp vận chuyển hàng không an toàn, nhanh chóng và tiện lợi. Nếu so sánh với các hình thức vận tải khác của ngành vận tải thì hàng không ra đời sau và thực sự chỉ mới phát triển trong khoảng 10 năm trở lại đây. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay thì hình thức vận chuyển hàng không lại đang đóng vai trò quan trọng trong vận tải nội địa và quốc tế, số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ này ngày càng tăng nhanh theo thời gian. Hiện máy bay là hình thức giao thông dẫn đầu về tốc độ. Bên cạnh đó, các tuyến đường vận chuyển hàng không hầu hết là những đường thẳng nối hai điểm vận tải với nhau nên việc di chuyển càng được cố định và ít có sai lệch. Điều này giúp khách hàng dễ dàng nắm bắt được lịch trình để có thể chủ động vận chuyển và sắp xếp các đơn hàng của mình. Vận chuyển hàng không luôn luôn là hình thức vận chuyển an toàn hơn những phương tiện vận tải khác do đấy là ngành sử dụng những công nghệ tiên tiến nhất. Số vụ tai nạn trong ngành hàng không ít hơn các ngành khác gấp nhiều lần. Do vậy những rủi do trong quá trình vận chuyển luôn được đảm bảo. Dịch vụ gửi hàng bằng đường hàng không luôn đòi hỏi sử dụng công nghệ cao do đó hàng hóa của bạn sẽ được đảm bảo nguyên vẹn, tránh được những sự cố đáng tiếc ảnh hưởng xấu đến hàng hóa của bạn. Ðặc điểm của vận chuyển hàng không: Tuyến đường vận chuyển hàng hóa: Một trong những điểm thuận lợi của vận chuyển hàng không so với các phượng tiện vận chuyển khác là các tuyến đường vận tải hàng không hầu hết là các đường thẳng nối hai điểm vận tải với nhau. Điều này giúp thời gian vận chuyển nhanh hơn, nhưng kinh phí lại cao hơn so với những phương tiện vận chuyển khác. Độ an toàn vận chuyển hàng hóa: Tùy vào từng loại hàng hóa khác nhau và số lượng của hàng hóa cũng khác nhau mà khách hàng lựa chọn vận chuyển hàng không. Trong các phương tiện vận chuyển hàng hóa thì vận chuyểnhàng không sẽ an toàn hơn rất nhiều so với các phương tiện vận tải khác. Tốc độ vận chuyển hàng hóa: Xét về tốc độ vận tải của các phương tiện vận chuyển thì tốc độ của vận chuyển hàng không là cao hơn so với các loại vận tải khác, không những thế tốc độ khai thác còn rất lớn, thời gian vận chuyển nhanh được rút ngắn rất nhiều. Tuy nhiên, để được ưu việt này thì mức kinh phí chi trả lại rất cao. Yêu cầu về công nghệ trong vận chuyển hàng hóa: Vận chuyển hàng hóa bằng hàng không có nhiều đặc điểm ưu việt như vậy là do vận chuyển hàng không luôn đòi hỏi sử dụng công nghệ cao, hiện đại mang lại nhiều tiện ích và thuận tiện nhất cho người dùng. Dịch cụ tiêu chuẩn trong vận chuyển hàng hóa: Bên cạnh những đặc điểm trên thì vận tải hàng không luôn cung cấp các dịch vụ tiêu chuẩn hơn hẳn so với các phương thức vận tải khác. Đây cũng được coi là ưu điểm của vận chuyển hàng không làm thu hút sự tin dùng của khách hàng. Đơn giản hóa chứng từ trong vận chuyển hàng hóa: Nếu bạn sử dụng phương tiện vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ thì các chứng từ cần thiết rất phức tạp, ngược lại, vận chuyển hàng hàng không do các chặng bay được quy định sẵn và theo quy định của hàng không sẽ giảm bớt sự phức tạp hơn nên đây là phương tiện đơn giản hoá về về chứng từ thủ tục so với các phương thức vận tải khác. Việc tiếp nhận hàng hoá vận chuyển hàng không phải tuân thủ: Việc vận chuyển không bị cấm bởi luật pháp hoặc quy định của các quốc gia liên quan trên hành trình của lô hàng. Hàng hoá được đóng gói, đánh dấu, dán nhãn theo đúng quy cách phù hợp với vận chuyển đường hàng không. Hàng hoá có đầy đủ các tài liệu cần thiết đi kèm. Hàng hoá không gây nguy hại đến tàu bay ( máy bay ), tài sản, con người và hàng hoá khác. Just in time có quyền từ chối vận chuyển hàng hoá khi hoàn cảnh yêu cầu mà không phải chịu bất kỳ một trách nhiệm nào. Một số yêu cầu về hàng hóa khi vận chuyển hàng không: Hàng hoá có thể vận chuyển an toàn trong điều kiện phục vụ bình thường. Hàng hoá có thể chịu đựng được trong điều kiện thời tiết thông thường như: mưa, gió, nóng và lạnh. Việc đóng gói phải đảm bảo hàng hoá không làm tổn hại cho người, hàng hoá và tài sản. Mỗi kiện hàng phải được đánh dấu xác định người gửi hàng, người nhận hàng đảm bảo dễ nhìn và không bị mờ. Mỗi kiện hàng phải được dán nhãn nhận dạng hàng hoá và nhãn hàng hoá đặc biệt (khi gửi hàng đặc biệt) theo yêu cầu của người vận chuyển tuỳ từng loại hàng. Các kiện hàng có chứa hàng giá trị phải được đóng gói chắc chắn và được niêm phong nếu được người vận chuyển yêu cầu. Mọi thông tin chi tiết về xin vui lòng liên hệ: CÔNG TY CỔ PHẦN AN THỜI (JUST IN TIME) Văn phòng tại TP.HCM Add: Lầu 6, Số 5 Đống Đa, Phường 2, Quận Tân Bình, Tp. HCM Tel: +84 28 3547 1513 - Fax: +84 28 3547 1516 Email: info@justintimevn.com Văn phòng tại Hà Nội Add: 71 Mai Hắc Đế, Quận Hai Bà Trưng, Tp. Hà Nội Tel: +84 24 3972 8112 - Fax: +84 24 3972 8113 Email: info@justintimevn.com